Thực hiện Quyết định số 915/QĐ-BTP ngày 27/5/2024 của Bộ Tư pháp về việc ban hành Ban hành Kế hoạch tổng kết Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024, Sở Tư pháp đã tiến hành tổng kết Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 trên địa bàn tỉnh Yên Bái
Xác định vai trò, tầm quan trọng của công tác hộ tịch trong đời sống xã hội, trong thời gian qua công tác hộ tịch trên địa bàn tỉnh Yên Bái luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo lãnh đạo chính quyền địa phương. Chủ tịch Uỷ ban nhân tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành nhiều văn bản, kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 trên địa bàn tỉnh Yên Bái, trong đó có Kế hoạch số 33/KH-UBND ngày 03/3/2017 về việc khai thực hiện Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 trên địa bàn tỉnh Yên Bái.
Đồng thời Sở Tư pháp đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và Ủy ban nhân dân cấp huyện tăng cường công tác tuyên tryền Luật Hộ tịch năm 2014 bằng nhiều hình thức với nội dung phong phú, đa dạng như: Thông qua các Hội nghị tập huấn; tổ chức hội nghị triển khai; tổ chức tuyên truyền phát hành tờ rơi, tờ gấp cho nhân dân… Ngoài ra, còn xây dựng chuyên trang, chuyên mục trên báo, đài bằng nhiều hình thức tuyên truyền phong phú, hấp dẫn để người dân hiểu và thực hiện theo đúng quy định pháp luật về công tác hộ tịch. Nhờ việc tuyên truyền được triển khai sâu rộng trên địa bàn toàn tỉnh đã góp phần nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc triển khai thực hiện các quy định của Luật hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền trên địa bàn tỉnh, việc giải quyết các nhiệm vụ trong lĩnh vực hộ tịch đã đi vào nền nếp, tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật, vì vậy trong nhiều năm không xảy ra tình trạng khiếu nại tố cáo về công tác này.
Ủy ban nhân dân tỉnh luôn quan tâm bố trí đủ, đảm bảo ổn định đội ngũ cán bộ, công chức Phòng Tư pháp cấp huyện, cán bộ công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp xã đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định đủ về số lượng, chất lượng đảm bảo thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao. Đồng thời, bảo đảm cơ sở vật chất để phục vụ hoạt động đăng ký và quản lý hộ tịch, chứng thực và các việc khác tại cơ sở.
Đội ngũ cán bộ, công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp huyện và cấp xã có vai trò hết sức quan trọng trong xây dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền cơ sở, trong hoạt động thi hành công vụ. Cán bộ, công chức Tư pháp - Hộ tịch cơ sở sau nhiều năm được “chuẩn hóa” đã có những bước trưởng thành không nhỏ về cả số và chất lượng. Tỉnh Yên Bái có 09 huyện, thị xã, thành phố với 173 xã, phường, thị trấn; Tổng số có: 296 công chức Tư pháp - Hộ tịch; 125/173 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh có 02 cán bộ, công chức Tư pháp - Hộ tịch.
Để triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ tịch theo quy định tại Nghị định 87/2020/NĐ-CP, Ngành Tư pháp đã phối hợp cùng ngành Công an nhập được 535.191 thông tin của 04 loại sổ: Đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn, đăng ký nuôi con nuôi và đăng ký khai tử. Sau khi nhận được dữ liệu thuộc trách nhiệm quản lý của mình, Ủy ban nhân dân cấp huyện và cấp xã phải thực hiện chuyển dữ liệu lên Hệ thống thông tin quản lý danh mục và quản lý hộ tịch 158 và scan các trang sổ chứa thông tin tương ứng để đưa lên phần mềm 158. Việc số hóa dữ liệu hộ tịch bảo đảm khả năng hoàn thành trước ngày 01/01/2025.
Trong quá trình thực hiện Chương trình, khó khăn lớn nhất là công chức Tư pháp Hộ tịch phải thực hiện quá nhiều quy trình cho một hồ sơ đăng ký hộ tịch: (1) Tiếp nhận và xử lý trên hệ thống phần mềm hành chính công của tỉnh; (2) vào sổ giấy đăng ký hộ tịch; (3) nhập phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch dùng chung; (4) công dân vẫn phải đến nộp hồ sơ gốc và ký sổ giấy sau đó mới nhận kết quả; kết quả tra cho công dân vẫn song song cả bản giấy và bản điện tử; hệ thông phần mềm đăng ký quản lý hộ tịch dùng chung còn tình trạng bị lỗi, treo, chậm.
Thêm vào đó, Giấy tờ làm căn cứ để thực hiện cải chính cho người dân cũng gặp nhiều khó khăn. Trường hợp người dân đề nghị cải chính năm sinh trong Giấy chứng nhận kết hôn (thời điểm kết hôn chưa có CMND), trong hồ sơ tất cả giấy tờ như Hộ khẩu, CMND, Giấy tờ đất đai… đều phát sinh sau nhưng các thông tin cá nhân đã trùng khớp chỉ duy nhất có Giấy chứng nhận kết hôn có năm sinh sai nhưng Giấy chứng nhận kết hôn là giấy tờ phát sinh đầu tiên trong các giấy tờ người dân nộp không xuất trình được giấy tờ khác phát sinh trước Giấy chứng nhận kết hôn, cơ quan đăng ký hộ tịch đã từ chối do không có căn cứ để cải chính. Tuy nhiên, người dân giải trình tại thời điểm đăng ký kết hôn do chủ quan không kiểm tra lại nên mới có sự sai sót, không thực hiện cải chính thông tin trên giấy chứng nhận kết hôn thì người dân sẽ không thực hiện được các giao dịch dân sự khác. Đây cũng là vấn đề phát sinh nhiều trong thực tiễn mà chưa có quy định hay hướng dẫn cụ thể nào để giải quyết cho người dân.
Nhờ sự chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh và của Bộ Tư pháp, sự cố gắng khắc phục khó khăn của của đội ngũ cán bộ, công chức ngành Tư pháp, trong giai đoạn 2017 - 2024, đã thực hiện gần 150.000 việc đăng ký hộ tịch các loại, bảo đảm không có sai sót lớn, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân
Trong thời gian tới, để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác đăng ký hộ tịch trên địa bàn tỉnh Yên Bái, Sở Tư pháp tăng cường công tác đào tạo, tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ hộ tịch cho đội ngũ cán bộ làm công tác hộ tịch ở cơ sở, hướng dẫn cụ thể đối với trường hợp công dân lớn tuổi đề nghị cải chính hộ tịch nhưng không có căn cứ cải chính, nhằm đảm bảo quyền, lợi ích cho người dân./.
Khánh Huyền
Thực hiện Quyết định số 915/QĐ-BTP ngày 27/5/2024 của Bộ Tư pháp về việc ban hành Ban hành Kế hoạch tổng kết Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024, Sở Tư pháp đã tiến hành tổng kết Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 trên địa bàn tỉnh Yên Bái Xác định vai trò, tầm quan trọng của công tác hộ tịch trong đời sống xã hội, trong thời gian qua công tác hộ tịch trên địa bàn tỉnh Yên Bái luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo lãnh đạo chính quyền địa phương. Chủ tịch Uỷ ban nhân tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành nhiều văn bản, kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 trên địa bàn tỉnh Yên Bái, trong đó có Kế hoạch số 33/KH-Ủy ban nhân dân ngày 03/3/2017 về việc khai thực hiện Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 trên địa bàn tỉnh Yên Bái.
Đồng thời Sở Tư pháp đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và Ủy ban nhân dân cấp huyện tăng cường công tác tuyên tryền Luật Hộ tịch năm 2014 bằng nhiều hình thức với nội dung phong phú, đa dạng như: Thông qua các Hội nghị tập huấn; tổ chức hội nghị triển khai; tổ chức tuyên truyền phát hành tờ rơi, tờ gấp cho nhân dân… Ngoài ra, còn xây dựng chuyên trang, chuyên mục trên báo, đài bằng nhiều hình thức tuyên truyền phong phú, hấp dẫn để người dân hiểu và thực hiện theo đúng quy định pháp luật về công tác hộ tịch. Nhờ việc tuyên truyền được triển khai sâu rộng trên địa bàn toàn tỉnh đã góp phần nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc triển khai thực hiện các quy định của Luật hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền trên địa bàn tỉnh, việc giải quyết các nhiệm vụ trong lĩnh vực hộ tịch đã đi vào nền nếp, tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật, vì vậy trong nhiều năm không xảy ra tình trạng khiếu nại tố cáo về công tác này.
Ủy ban nhân dân tỉnh luôn quan tâm bố trí đủ, đảm bảo ổn định đội ngũ cán bộ, công chức Phòng Tư pháp cấp huyện, cán bộ công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp xã đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định đủ về số lượng, chất lượng đảm bảo thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao. Đồng thời, bảo đảm cơ sở vật chất để phục vụ hoạt động đăng ký và quản lý hộ tịch, chứng thực và các việc khác tại cơ sở.
Đội ngũ cán bộ, công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp huyện và cấp xã có vai trò hết sức quan trọng trong xây dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền cơ sở, trong hoạt động thi hành công vụ. Cán bộ, công chức Tư pháp - Hộ tịch cơ sở sau nhiều năm được “chuẩn hóa” đã có những bước trưởng thành không nhỏ về cả số và chất lượng. Tỉnh Yên Bái có 09 huyện, thị xã, thành phố với 173 xã, phường, thị trấn; Tổng số có: 296 công chức Tư pháp - Hộ tịch; 125/173 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh có 02 cán bộ, công chức Tư pháp - Hộ tịch.
Để triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ tịch theo quy định tại Nghị định 87/2020/NĐ-CP, Ngành Tư pháp đã phối hợp cùng ngành Công an nhập được 535.191 thông tin của 04 loại sổ: Đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn, đăng ký nuôi con nuôi và đăng ký khai tử. Sau khi nhận được dữ liệu thuộc trách nhiệm quản lý của mình, Ủy ban nhân dân cấp huyện và cấp xã phải thực hiện chuyển dữ liệu lên Hệ thống thông tin quản lý danh mục và quản lý hộ tịch 158 và scan các trang sổ chứa thông tin tương ứng để đưa lên phần mềm 158. Việc số hóa dữ liệu hộ tịch bảo đảm khả năng hoàn thành trước ngày 01/01/2025.
Trong quá trình thực hiện Chương trình, khó khăn lớn nhất là công chức Tư pháp Hộ tịch phải thực hiện quá nhiều quy trình cho một hồ sơ đăng ký hộ tịch: (1) Tiếp nhận và xử lý trên hệ thống phần mềm hành chính công của tỉnh; (2) vào sổ giấy đăng ký hộ tịch; (3) nhập phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch dùng chung; (4) công dân vẫn phải đến nộp hồ sơ gốc và ký sổ giấy sau đó mới nhận kết quả; kết quả tra cho công dân vẫn song song cả bản giấy và bản điện tử; hệ thông phần mềm đăng ký quản lý hộ tịch dùng chung còn tình trạng bị lỗi, treo, chậm.
Thêm vào đó, Giấy tờ làm căn cứ để thực hiện cải chính cho người dân cũng gặp nhiều khó khăn. Trường hợp người dân đề nghị cải chính năm sinh trong Giấy chứng nhận kết hôn (thời điểm kết hôn chưa có CMND), trong hồ sơ tất cả giấy tờ như Hộ khẩu, CMND, Giấy tờ đất đai… đều phát sinh sau nhưng các thông tin cá nhân đã trùng khớp chỉ duy nhất có Giấy chứng nhận kết hôn có năm sinh sai nhưng Giấy chứng nhận kết hôn là giấy tờ phát sinh đầu tiên trong các giấy tờ người dân nộp không xuất trình được giấy tờ khác phát sinh trước Giấy chứng nhận kết hôn, cơ quan đăng ký hộ tịch đã từ chối do không có căn cứ để cải chính. Tuy nhiên, người dân giải trình tại thời điểm đăng ký kết hôn do chủ quan không kiểm tra lại nên mới có sự sai sót, không thực hiện cải chính thông tin trên giấy chứng nhận kết hôn thì người dân sẽ không thực hiện được các giao dịch dân sự khác. Đây cũng là vấn đề phát sinh nhiều trong thực tiễn mà chưa có quy định hay hướng dẫn cụ thể nào để giải quyết cho người dân.
Nhờ sự chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh và của Bộ Tư pháp, sự cố gắng khắc phục khó khăn của của đội ngũ cán bộ, công chức ngành Tư pháp, trong giai đoạn 2017 - 2024, đã thực hiện gần 150.000 việc đăng ký hộ tịch các loại, bảo đảm không có sai sót lớn, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân
Trong thời gian tới, để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác đăng ký hộ tịch trên địa bàn tỉnh Yên Bái, Sở Tư pháp tăng cường công tác đào tạo, tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ hộ tịch cho đội ngũ cán bộ làm công tác hộ tịch ở cơ sở, hướng dẫn cụ thể đối với trường hợp công dân lớn tuổi đề nghị cải chính hộ tịch nhưng không có căn cứ cải chính, nhằm đảm bảo quyền, lợi ích cho người dân./.