Hòa giải là một truyền thống, đạo lý tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Hoạt động hòa giải mang đậm tính nhân văn, hoạt động vì mọi người trên cơ sở đạo đức xã hội và nền tảng pháp luật. Mục đích của hòa giải ở cơ sở là nhằm giữ gìn tình làng, nghĩa xóm, tình đoàn kết tương thân tương ái trong cộng đồng dân cư, hàn gắn vun đắp sự hòa thuận, hạnh phúc cho từng gia đình, mang lại niềm vui cho mọi người, mọi nhà, góp phần giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.

Hòa giải là một truyền thống, đạo lý tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Hoạt động hòa giải mang đậm tính nhân văn, hoạt động vì mọi người trên cơ sở đạo đức xã hội và nền tảng pháp luật. Mục đích của hòa giải ở cơ sở là nhằm giữ gìn tình làng, nghĩa xóm, tình đoàn kết tương thân tương ái trong cộng đồng dân cư, hàn gắn vun đắp sự hòa thuận, hạnh phúc cho từng gia đình, mang lại niềm vui cho mọi người, mọi nhà, góp phần giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.Xuất phát từ vị trí, vai trò của công tác hòa giải, trong 05 năm qua, các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh đã quan tâm, chỉ đạo và triển khai thực hiện, góp phần giải quyết trực tiếp những việc vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân, hạn chế đơn, thư khiếu nại vượt cấp, quan đó góp phần giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương. Trong những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh, sự phối hợp của các cấp, các ngành, công tác hòa giải trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Công tác phổ biến, quán triệt Luật và các văn bản hướng dẫn, triển khai thi hành được thực hiện tốt, với việc tổ chức 06 hội nghị cho gần 600 lượt đại biểu ở cấp tỉnh cho lãnh đạo các sở, ngành và cấp huyện; ở cấp huyện tổ chức 7.000 hội nghị lồng ghép tuyên truyền Luật cho 484.856 lượt người tham dự. Công tác tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ hòa giải viên cũng được quan tâm triển khai thực hiện từ tỉnh đến cơ sở, giai đoạn 2013-2018, Sở Tư pháp đã tổ chức 18 hội nghị tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ cho 2.129 lượt hòa giải viên tại huyện Lục Yên, Văn Chấn, Mù Cang Chải, Văn Yên, Yên Bình và thành phố Yên Bái; cấp huyện tổ chức 54 hội nghị cho 3.683 lượt hòa giải viên tham dự. Phát 88 chuyên mục trên “Đời sống và Pháp luật” trên Báo Yên Bái, với trên 100 tin, bài; 60 chuyên mục “Pháp luật với cuộc sống” trên sóng truyền hình và 240 chuyên mục trên sóng phát thanh. Nhằm bổ sung nguồn tài liệu cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và hoạt động hòa giải ở cơ sở nói riêng, Sở Tư pháp đã biên soạn và phát hành 20 số Bản tin Tư pháp với số lượng 20.000 cuốn; 10 số Bản tin chuyên đề với số lượng 6.250 cuốn; 1.000 hỏi đáp pháp luật về hòa giải ở cơ sở; 2.286 bộ tài liệu tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác hòa giải... nhằm chuyển tải kịp thời chính sách, văn bản pháp luật mới đến các hòa giải viên, cung cấp thêm nhiều kiến thức, kỹ năng, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu pháp luật để phục vụ công tác hòa giải trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, nhằm bổ sung kiến thức, kỹ năng, trao đổi kinh nghiệm hòa giải của các hòa giải viên, năm 2014, Sở Tư pháp đã tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức thành công Hội thi Hòa giải viên giỏi tỉnh Yên Bái năm 2014. Hội thi là dịp để các hòa giải viên trao đổi những kinh nghiệm trong hoạt động hòa giải, thông qua đó góp phần đẩy mạnh phong trào thi đua sôi nổi tạo nên những chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng trong hoạt động hòa giải và đánh giá thực trạng trình độ, năng lực của đội ngũ hòa giải viên, từ đó thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về hòa giải tại địa phương. Tính đến tháng 01 năm 2019 toàn tỉnh có tổng số 2.190 Tổ hòa giải ở cơ sở với 12.002 tổ viên, trong đó, nam: 8.324 nam; nữ: 3678; dân tộc thiểu số: 4.958. Qua 05 năm, các tổ hòa giải trên địa bàn tỉnh đã tiến hành thụ lý 12.857 vụ, hòa giải thành 11.530 vụ, đạt tỷ lệ 89,6%. Hiện nay, thực hiện các quyết định của Ủy ban nhân dân tỉnh về sắp xếp Tổ dân phố do vậy Tổ hòa giải đang được kiện toàn nhằm phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa phương. Về kinh phí dành cho hoạt động hòa giải ở cơ sở cũng đã được quan tâm triển khai thực hiện, tuy nhiên vẫn còn ở mức hạn hẹp, theo Quyết định số 10/2017/QĐ-Ủy ban nhân dân ngày 22/6/2017 của Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt Đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn tỉnh Yên Bái, giai đoạn 2018-2021”, quy định mức chi cho Tổ hòa giải là 420.000đ/năm. Bên cạnh đó, Sở Tư pháp cũng đã thực hiện tốt công tác tham mưu giúp Uỷ ban nhân dân tỉnh theo dõi, quản lý về tổ chức và hoạt động của tổ hoà giải ở cơ sở. Tham mưu ban hành nhiều văn bản đôn đốc, chỉ đạo Uỷ ban nhân dân các cấp tạo điều kiện để các hoà giải viên hoạt động hiệu quả; tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá tình hình hoạt động của các tổ hoà giải, kịp thời biểu dương khen thưởng những hoà giải viên có thành tích xuất sắc trong hoạt động hoà giải. Đồng thời ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn Phòng Tư pháp các huyện, thị xã, thành phố theo dõi, chỉ đạo hoạt động của các tổ hoà giải và hoà giải viên. Có thể nói, sau 05 năm triển khai Luật Hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh Yên Bái, hoạt động hòa giải cơ sở đã nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp, các ngành và sự nhiệt huyết, cống hiến của đông đảo đội ngũ hòa giải viên cơ sở. Những mâu thuẫn nhỏ, những khúc mắc trong quan hệ gia đình, làng xóm đã được các hòa giải viên hóa giải, đem lại cuộc sống bình yên, ổn định và phát triển hơn. Công tác hòa giải cơ sở đã thực sự trở thành hoạt động gắn liền với đời sống sinh hoạt của cộng đồng dân cư ở các thôn, bản, tổ dân phố, góp phần đem lại đời sống ấm no, hạnh phúc cho người dân. Tuy nhiên, công tác hòa giải thực tế có rất nhiều những khó khăn, về cơ cở vật chất, nhất là kinh phí dành cho hoạt động này, mặt khác đây lại là công việc mang tính tự nguyện nên đòi hỏi người làm công tác hòa giải phải là người có tâm mới có thể hoàn thành được nhiệm vụ./.