Ngày 01/01/2024, Luật Thi đua khen thưởng số 06/2022/QH15 chính thức có hiệu lực thi hành. Theo đó, các Luật Thi đua khen thưởng số 15/2023/QH11, số 47/2005/QH11, số 39/2009/QH12 chấm dứt hiệu lực. Luật Thi đua khen thưởng số 06/2022/QH15 gồm 8 chương, 96 điều, có rất nhiều điểm mới, trong đó phải kể đến tiêu chuẩn sáng kiến không còn là qui định bắt buộc khi bình xét thi đua, khen thưởng.

Ngày 01/01/2024, Luật Thi đua khen thưởng số 06/2022/QH15 chính thức có hiệu lực thi hành. Theo đó, các Luật Thi đua khen thưởng số 15/2023/QH11, số 47/2005/QH11, số 39/2009/QH12 chấm dứt hiệu lực. Luật Thi đua khen thưởng số 06/2022/QH15 gồm 8 chương, 96 điều, có rất nhiều điểm mới, trong đó phải kể đến tiêu chuẩn sáng kiến không còn là qui định bắt buộc khi bình xét thi đua, khen thưởng.            Trước đây, sáng kiến là qui định bắt buộc khi xét Chiến sỹ thi đua các cấp, xét tặng Bằng khen Bộ, ban, ngành, tỉnh, Bằng khen của Thủ Tướng Chính phủ. Thậm chí ngày 05/9/2023 Bộ Nội vụ còn nhấn mạnh qui định về sáng kiến tại văn bản số 5007/BNV-TĐKT “Một sáng kiến chỉ được sử dụng một lần khi làm tiêu chuẩn đề nghị khen thưởng; sáng kiến đã sử dụng khi xét danh hiệu thi đua thì không được dùng trong xét hình thức khen thưởng và ngược lại; không dùng một sáng kiến để xét nhiều hình thức khen thưởng”. Điều đó có nghĩa là một cá nhân nếu như có 01 sáng kiến đã sử dụng xét danh hiệu Chiến sỹ thi đua rồi thì khi tiếp tục đề nghị đề nghị tặng Bằng khen phải có thêm sáng kiến khác đã được công nhận.             Theo Luật Thi đua khen thưởng số 06/2022/QH15, cá nhân không cần có sáng kiến nhưng nếu được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thì vẫn có thể xét danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở (khoản 2, Điều 23); nếu 02 năm liên tục đạt danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở thì vẫn đề nghị tặng Bằng khen Bộ, ban, ngành, tỉnh (điểm d khoản 1 Điều 74); nếu đã được tặng Bằng khen Bộ, ban, ngành, tỉnh và có liên tục 05 trở lên đến thời điểm đề nghị được công nhân hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, trong thời gian đó có 03 lần được tặng danh hiệu “Chiến sỹ thi đua cơ sở” thì được xét đề nghị tặng Bằng khen của Thủ tướng chính phủ (điểm b; khoản 1, Điều 73).             Tuy nhiên, cũng cần lưu ý là không có nghĩa là loại bỏ hoàn toàn tiêu chuẩn sáng kiến trong mọi trường hợp. Như trường hợp cá nhân không hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ nhưng có sáng kiến thì vẫn xét đề nghị danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở (khoản 2, Điều 23). Hoặc đối với trường hợp cá nhân có liên tục từ 2 năm trở lên được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, trong thời gian đó có 02 sáng kiến được công nhận và áp dụng có hiệu quả trong phạm vi cơ sở thì vẫn xét đề nghị tặng Bằng khen Bộ, ban, ngành, tỉnh (Điểm d, khoản 1, Điều 74). Riêng đối với danh hiệu Chiến sỹ thi đua Bộ, ban, ngành, tỉnh; Chiến sỹ thi đua toàn quốc thì bắt buộc phải có sáng kiến (Điều 21, Điều 22).             Có thế thấy với qui định trước đây, cá nhân mặc dù được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhưng không có sáng kiến thì cũng không xét danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở và các hình thức khen thưởng từ  Bộ, ban, ngành, tỉnh trở lên. Từ đó kéo theo bất cập là sáng kiến đôi khi chỉ là cách làm mang tính đối phó, hình thức. Từ ngày 01/01/2024 với những điểm mới của Luật Thi đua khen thưởng số 06/2022/QH15 sẽ hạn chế tình trạng tràn lan sáng kiến, trả lại ý nghĩa đích thực của sáng kiến, đúng như khái niệm sáng kiến đã nêu rõ tại Luật Thi đua khen thưởng số 06/2022/QH15 là; “sáng kiến là giải pháp có tính mới về kỹ thuật, quản lý, tác nghiệp, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mang lại hiệu quả, lợi ích thiết thực đã được áp dụng tại cơ sở, có khả năng nhân rộng và được cấp có thẩm quyền công nhận” (Khoản 4, Điều 3)./.